Logo
Unyonpedia
Communication
Kunin ito sa Google Play
Bago! I-download ang Unyonpedia sa iyong Android ™!
I-install
Mas mabilis kaysa sa browser!
 

Phylum

Index Phylum

Sa taksonomiya ng larangan ng biyolohiya, phylum o phyla; Griyego), o ang lapi, o kalapian, ay isang kahanayang ng pagkakapangkat-pangkat na nasa antas sa ilalim ng kaharian at nasa ibabaw ng biyolohiya. Kinuha ang salitang "phylum" mula sa phylai ng wikang Griyego, mga grupo ng mga angkan na naninirahan sa mga lungsod ng isinaunang Gresya; may kakayahan at karapatan sa paghalal ng pinunong-kaangkan ang mga phylai. Sa larangan ng taksonomiya, kinakatawan ng mga phylum ang pinakamalaki at pinakakaraniwang kinikilalang pagbubuklod-buklod ng mga hayop at iba pang mga nilalang na may-buhay, at may tiyak na mga katangiang pang-ebolusyonaryo, bagaman kung minsan maaaring ihanay ang mga mismong phylum sa mga superphyla (katulad ng Ecdysozoa na may walong phylum, kabilang ang mga arthropod at bulating-bilog; at ang Deuterostomia na kabilang ang mga echinoderm, chordate, hemichordate at bulating-pana) (arrow worm). Sa impormal na paraan, maaaring isipin na ang mga phylum isang paglilipon ng mga hayop batay sa isang panlahatang kayarian ng katawan; Tinatawag itong pagpapangkat-pangkat na pang morpolohiya (ayon sa pagkakahawig ng mga anatomiya). Samakatuwid, sa kabila ng tila pagkakaiba ng mga panlabas na mga kaanyuhan ng mga nilalang, inihanay sila sa mga phylum ayon sa kanilang mga panloob na kayarian. Halimbawa, bagaman tila magkahiwalay at magkaiba, kapwa kabilang ang mga gagamba at mga alimango sa mga Arthropoda, samantalang ang mga bulating-lupa at bulating-payat, bagaman magkahugis, ay mula sa dalawang kahanayan. Kabilang ang mga bulating-lupa sa mga Annelida, samantalang ang mga bulating-payat ay mula sa mga Platyhelminthes. Datapwa pinapayagan ng Kodigong Pansandaigdigan ng Pagpapangalang Pang-botaniko ang paggamit ng salitang "phylum ilang panukoy sa mga halaman, higit na mas ginagamit ng mga botanista ang salitang "kahatian". Ang pinakakilalang mga phylum ng hayop ay ang Mollusca, Porifera, Cnidaria, Platyhelminthes, Nematoda, Annelida, Arthropoda, Echinodermata, at Chordata. Sa huli nabibilang mga ang mga tao. Bagaman may 35 - humigit-kumulang - na mga phylum, kabilang sa siyam na nabanggit ang karamihan sa mga sari. Marami sa mga phylum ang nabubuhay sa tubig, at nag-iisa lamang ang wala sa mga karagatan ng mundo: ito ang Onychophora o bulating-pelus (bulating-tersiyupelo). Ang pinakabagong natuklasang sari ay ang Cycliophora, na natuklasan noong 1993; tatlong bagong sari lamang ang natuklasan sa loob ng huling dantaon. Ang pagsabog na Kambriyano ay isang malakihang pamumulaklak ng mga nilalang na may-buhay na naganap sa pagitan, humigit-kumulang, ng 530 at 520 milyong taon na ang nakalipas; noong mga panahong ito mayroon nang mga nilalang na kahawig ng makabagong sari, bagaman hindi naman kabilang sa mga ito; habang ang ilan naman ay parang mga kinatawan na nasa loob ng Ediacaran biota, nananatili itong isang usapin na kung ang lahat ba ng mga sari ay namumuhay na bago man dumating ang pagsabog. Sa loob ng maraming panahon, nagpabagu-bago ang mga gawain ng iba't ibang mga sari. Halimbawa, noong panahong Kambriyano, ang nakalalamang na mga megafauna (megahayop), o malalaking mga hayop, ay ang mga artropoda, ngunit sa ngayon ang mga megahayop ay nalalamangan ng mga vertebrata (kordata) Magpahanggang sa ngayon, ang pinaka-nakalalamang na sari ay ang mga artropoda.

53 relasyon: Acanthocephala, Acidobacteria, Acoelomorpha, Actinobacteria, Actinobacteridae, Alveolata, Amoebozoa, Anatomiyang hambingan, Annelida, Aquificae, Arthropoda, Bahura ng mga bulaklak na bato, Bertebrado, Bilateria, Biyolohiya, Biyolohiyang pandagat, Brachiopoda, Bryozoa, Calcarea, Chaetognatha, Chloroflexi (phylum), Cnidaria, Ctenophora, Cyanobacteria, Deinococcus-Thermus, Deuterostome, Dicyemida, Ebolusyon, Echinodermata, Ernst Haeckel, Espongha (hayop), Fibrobacteres, Hayop, Hemichordata, Imbertebrado, Insekto, Isda, Kambriyano, Klase (biyolohiya), Korarchaeota, Mesozoa, Mga barangay ng Obando, Nematode, Nomenklatura ng gamot, Orthonectida, Pag-uuring pambiyolohiya, Paleosoiko, Parazoa, Phanerozoic, Platyhelminthes, ..., Radiata, Rhodophyta, Sistemang sirkulatoryo. Palawakin index (3 higit pa) »

Acanthocephala

Ang Acanthocephala ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Acanthocephala · Tumingin ng iba pang »

Acidobacteria

Ang acidobacteria ay isang uri ng phylum sa bakterya kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Acidobacteria · Tumingin ng iba pang »

Acoelomorpha

Ang Acoelomorpha ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Acoelomorpha · Tumingin ng iba pang »

Actinobacteria

Ang Actinobacteria ay isang phylum ng bakterya sa kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Actinobacteria · Tumingin ng iba pang »

Actinobacteridae

Ang Actinobacteria ay isang uri ng phylum sa bakterya kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Actinobacteridae · Tumingin ng iba pang »

Alveolata

''Polykrikos'' & ''Strombidium'' Ang Alveolate ay isang phylum sa kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Alveolata · Tumingin ng iba pang »

Amoebozoa

''Amoeba proteus'' Ang Amoebozoa ay isang phylum sa kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Amoebozoa · Tumingin ng iba pang »

Anatomiyang hambingan

Ang anatomiyang hambingan o pahambing na anatomiya ay ang makaagham na pag-aaral ng mga pagkakatulad at pagkakaiba sa anatomiya ng mga organismo o ang paghahambing ng mga katawan ng mga hayop.

Bago!!: Phylum at Anatomiyang hambingan · Tumingin ng iba pang »

Annelida

Ang Annelida ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Annelida · Tumingin ng iba pang »

Aquificae

Ang Aquificae ay isang uri ng phylum sa bakterya kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Aquificae · Tumingin ng iba pang »

Arthropoda

Ang Arthropoda ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Arthropoda · Tumingin ng iba pang »

Bahura ng mga bulaklak na bato

Ang isang bahura ng mga bulaklak na bato o bahura ng mga koral (Ingles: coral reef) ay isang malaking kayarian na nasa ilalim ng tubig na binubuo ng patay at buhay na mga koral.

Bago!!: Phylum at Bahura ng mga bulaklak na bato · Tumingin ng iba pang »

Bertebrado

Ang mga bertebrado o mga hayop na may gulugod o nagugulugudan (Latin: vertebrata, Kastila, Portuges: vertebrado, Aleman: Wirbeltier, Ingles: vertebrate) ay mga uri ng Hayop na miyembro ng sublapi Vertebrata (sa loob ng kalapian Chordata), partikular na ang mga kordatang may mga buto sa likod o gulugod.

Bago!!: Phylum at Bertebrado · Tumingin ng iba pang »

Bilateria

Ang Bilateria ay isang pangkat sa kahariang Animalia, na may bilitaryo ng simetriya bilang isang embryo, ibig sabihin pagkakaroon ng isang kaliwa at kanang bahagi na salamin ng mga imahe ng bawat isa.

Bago!!: Phylum at Bilateria · Tumingin ng iba pang »

Biyolohiya

Ang haynayan o biyolohiya (Ingles: biology) ay ang makaagham na pag-aaral ng mga nabubuhay na tataghay at mga pamamaraang kasangkot nito.

Bago!!: Phylum at Biyolohiya · Tumingin ng iba pang »

Biyolohiyang pandagat

Ang biyolohiyang pandagat o biyolohiyang pangkaragatan ay ang makaagham na pag-aaral ng anumang nabubuhay na hayop o halaman sa karagatan, pati iyong mga nasa iba pang mga maalat o matabsing na mga katawan ng katubigan.

Bago!!: Phylum at Biyolohiyang pandagat · Tumingin ng iba pang »

Brachiopoda

Ang Brachiopoda ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Brachiopoda · Tumingin ng iba pang »

Bryozoa

Ang Bryozoa ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Bryozoa · Tumingin ng iba pang »

Calcarea

Ang Calcarea ay isang class sa ilalim ng phylum Porifera.

Bago!!: Phylum at Calcarea · Tumingin ng iba pang »

Chaetognatha

Ang Chaetognatha (arrow worms) ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Chaetognatha · Tumingin ng iba pang »

Chloroflexi (phylum)

Ang Chloroflexi ay isang uri ng phylum sa bakterya kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Chloroflexi (phylum) · Tumingin ng iba pang »

Cnidaria

Ang Cnidaria o Cnidariano (na may hindi binibigkas o tahimik na titik c) ay isang phylum sa kahariang Animalia na naglalaman ng mahigit sa 10,000 mga espesye ng mga hayop na tanging matatagpuan lamang sa mga kapaligirang pangtubig at karamihang pangdagat.

Bago!!: Phylum at Cnidaria · Tumingin ng iba pang »

Ctenophora

Ang Ctenophora (ctenophore, or kung isahan, at hindi binabanggit ang titik c sa maramihan man o isahan mang anyo; buhat sa Griyegong κτείς kteis 'suklay' at φέρω pherō 'buhat', 'bitbit', o 'pasan'; na karaniwang nakikilala bilang mga halayang suklay o gulamang suklay) ay isa sa mga lapi na bumubuo sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Ctenophora · Tumingin ng iba pang »

Cyanobacteria

Ang Cyanobacteria ay isang pamilya sa Phylum Cyanophyta na kung saan ay binubuo ng mga Blue Green Bacteria at ilang bakterya na nagsasagawa ng potosintetikong paglabas ng pagkain.

Bago!!: Phylum at Cyanobacteria · Tumingin ng iba pang »

Deinococcus-Thermus

Ang Deinococcus-Thermus ay isang uri ng phylum sa bakterya kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Deinococcus-Thermus · Tumingin ng iba pang »

Deuterostome

Ang Deuterostome ay isang superphylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Deuterostome · Tumingin ng iba pang »

Dicyemida

Ang Rhombozoa ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Dicyemida · Tumingin ng iba pang »

Ebolusyon

Ang Kasunlaran o ebolusyon ay ang pagbabago sa mga namamanang katangian ng mga populasyon ng organismo sa loob ng mga sunod-sunod na henerasyon sa paglipas ng mahabang panahon.

Bago!!: Phylum at Ebolusyon · Tumingin ng iba pang »

Echinodermata

Ang Echinoderm ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Echinodermata · Tumingin ng iba pang »

Ernst Haeckel

Si Ernst Heinrich Philipp August Haeckel (Pebrero 16, 1834 – Agosto 9, 1919), ay isang biologong Aleman, naturalista, pilosopo, doktor na medikal, propesor at artist na nakatuklas, naglarawan at nagpangalan ng mga libo libong species at nagmapa ng isang punong henealohikal na naguugnay sa lahat ng mga anyo ng buhay.

Bago!!: Phylum at Ernst Haeckel · Tumingin ng iba pang »

Espongha (hayop)

Ang mga Espongha ay mga kasapi ng phylum na Porifera (na nangangahulugang 'tagapagdala ng pora') ay mga hayop na basal bilang kapatid ng mga Diploblast.

Bago!!: Phylum at Espongha (hayop) · Tumingin ng iba pang »

Fibrobacteres

Ang Fibrobacteres ay isang uri ng phylum sa bakterya kahariang Protista.

Bago!!: Phylum at Fibrobacteres · Tumingin ng iba pang »

Hayop

Ang mga hayop o metazoa (Ingles: animal English, Leo James. Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971-91055-0-X) ay isang pangunahing grupo ng mga organismo sa buong mundo.

Bago!!: Phylum at Hayop · Tumingin ng iba pang »

Hemichordata

Ang Hemichordata ay isang phylum ng mga imbertebradong hayop na naninirahan sa dagat.

Bago!!: Phylum at Hemichordata · Tumingin ng iba pang »

Imbertebrado

Ang salitang imbertebrado (invertebrate; invertebrata) o hindi nagugulugudan, na naglalarawan sa mga hayop na walang gulugod.

Bago!!: Phylum at Imbertebrado · Tumingin ng iba pang »

Insekto

Ang insekto o kulisap (mula sa Latin insectum) ay mga pancrustacean hexapod na imbertebrado ng klaseng Insecta.

Bago!!: Phylum at Insekto · Tumingin ng iba pang »

Isda

Ang Isda (Ingles: Fish) ay mga hayop na naninirahan sa tubig, craniata, may hasang na walang mga biyasna may mga digit o daliri.

Bago!!: Phylum at Isda · Tumingin ng iba pang »

Kambriyano

Ang Kambriyano (Ingles:Cambrian) ay ang unang panahong heolohiko ng panahong Paleozoiko na tumagal mula milyong taon ang nakalilipas(million years ago o mya).

Bago!!: Phylum at Kambriyano · Tumingin ng iba pang »

Klase (biyolohiya)

Ang klase ay isang kahanayang pang-taksonomiya sa pagtitipun-tipong pang-agham ng mga organismo sa larangan ng biyolohiya, na nasa ilalim ng sangahay at nasa ibabaw ng sunudhay.

Bago!!: Phylum at Klase (biyolohiya) · Tumingin ng iba pang »

Korarchaeota

Sa taksonomiya, ang Korarchaeota ay isang a phylum ng Archaea.

Bago!!: Phylum at Korarchaeota · Tumingin ng iba pang »

Mesozoa

Ang Mesozoa ay isang superphylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Mesozoa · Tumingin ng iba pang »

Mga barangay ng Obando

Mapa ng Bulacan na nagpapakita sa lokasyon ng Obando. Ang mga Barangay ng Obando, Bulacan ay ang labing-isang mga barangay na bumubuo sa Bayan ng Obando sa Lalawigan ng Bulacan.

Bago!!: Phylum at Mga barangay ng Obando · Tumingin ng iba pang »

Nematode

Ang mga nematode /ne·ma·towd/ o roundworm (phylum Nematoda) ay ang pinakasamu't-saring phylum ng pseudocoelomates, at isa sa mga pinaka-diverse sa lahat ng mga hayop.

Bago!!: Phylum at Nematode · Tumingin ng iba pang »

Nomenklatura ng gamot

Ang nomenklatura ng mga gamot ay isang nomenklatura ng mga gamot, lalo na sa mga medikasyon.

Bago!!: Phylum at Nomenklatura ng gamot · Tumingin ng iba pang »

Orthonectida

Ang Orthonectida ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Orthonectida · Tumingin ng iba pang »

Pag-uuring pambiyolohiya

Ang Pag-uuring biyolohikal, pag-uuring pambiyolohiya, o klasipikasyong biyolohikal ay isang pamamaraan ng taksonomiyang siyentipiko na ginagamit upang ipangkat at uriin ang mga organismo sa mga pangkat gaya ng henus o species.

Bago!!: Phylum at Pag-uuring pambiyolohiya · Tumingin ng iba pang »

Paleosoiko

Ang Era na Paleosoiko(Paleozoico; mula Griyegong palaios (παλαιός), "matanda" at zoe (ζωή), "buhay", na nangangahulugang "sinaunang buhay") ang pinakauna sa mga erang heolohiko na sumasaklaw mula tinatayang (ICS, 2004).

Bago!!: Phylum at Paleosoiko · Tumingin ng iba pang »

Parazoa

Ang Parazoa ay isang superphylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Parazoa · Tumingin ng iba pang »

Phanerozoic

Ang Phanerozoic Eon (Espanyol Eón Fanerozoico) ay ang kasalukuyang geologic eon sa geologic time scale, at ang panahon kung saan may saganang hayop at halaman ang umiral.

Bago!!: Phylum at Phanerozoic · Tumingin ng iba pang »

Platyhelminthes

Ang Platyhelminthes ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Platyhelminthes · Tumingin ng iba pang »

Radiata

Ang Radiata ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Phylum at Radiata · Tumingin ng iba pang »

Rhodophyta

The pulang algae, o Rhodophyta (mula sa Lumang Griyego ῥόδον (rhodon), nangangahulugang 'rosas', at φυτόν (phyton), nangangahulugang 'halaman'), ay isa sa mga pangkat ng eukaryotikong algae.

Bago!!: Phylum at Rhodophyta · Tumingin ng iba pang »

Sistemang sirkulatoryo

Ang sistemang sirkulatoryo ng tao. Ipinapakita ng pula ang dugong mahaluan ng oxygen (o ''oxygenated''), ipinapikita naman ng bughaw ang dugong nawalan ng oxygen (o ''deoxygenated''). Ang sistemang sirkulatoryo, sistemang pangsirkulasyon, sistemang pangkalat, sistemang pampalaganap o sistemang kardiyobaskular (Ingles: circulatory system o cardiovascular system) ay isang organong nagdadala at nagkakalat ng mga sustansiya, mga hangin, at dumi patungo at mula sa mga selula, at tumutulong sa pagpapanatili ng antas ng temperatura at pH upang makalinga ang homeostasis.

Bago!!: Phylum at Sistemang sirkulatoryo · Tumingin ng iba pang »

Nagre-redirect dito:

Kalapian, Lapi, Phyla, Punong-lapi, Sangahay.

OutgoingPapasok
Hey! Kami ay sa Facebook ngayon! »