Logo
Unyonpedia
Communication
Kunin ito sa Google Play
Bago! I-download ang Unyonpedia sa iyong Android ™!
I-download ang
Mas mabilis kaysa sa browser!
 

Insekto

Index Insekto

Ang insekto o kulisap (mula sa Latin insectum) ay mga pancrustacean hexapod na imbertebrado ng klaseng Insecta.

49 relasyon: Alitaptap, Anay, Arthropoda, Bubuyog, Carl Linnaeus, Chelicerata, Crustacea, Deboniyano, Dermaptera, Diptera, Drosophila melanogaster, Ebolusyon, Gamugamo, Hayop, Hemiptera, Hexapoda, Hurasiko, Hymenoptera, Imbertebrado, Insekto, Ipis, Isdang pilak, Karbonipero, Kaurian, Kuto, Lamok, Langgam, Malacostraca, Mandadangkal, Mundo, Myriapoda, Neuroptera, Onychophora, Orden, Orthoptera, Pamilya (biyolohiya), Paruparo, Permian, Phylum, Posil, Pulgas, Putakti, Sarihay, Surot, Tardigrada, Tipaklong, Triasiko, Tutubi, Uwang.

Alitaptap

Ang alitaptap (Ingles: firefly) ay isang insekto na Lampyridae na isang pamilya ng beetle ng orden na Coleoptera na may higit 2,000 inilarawang espesye na ang karamihan ay nag-iilaw. Ang mga ito ay mga may malambot na katawan na beetle nagbibigay ng liwanag sa gabi upang makahanap ng makakatalik. Ang paglikha ng liwanag sa Lampyridae ay nagmula bilang isang tapat na senyales ng babae na ang mga larva ay hindi masarap. Ito ay inangkop sa ebolusyon bilang senyales ng pagtatalik sa mga matatandang alitaptap. Sa karagdagang pag-unlad, ang mga babaeng alitaptap ng genus mna Photuris ay gumagaya sa pagkislap ng espesyeng Photinus upang bitagin ang mga lalake bilang isang prey. Ang mga alitaptap ay matatagpuan sa mga klimang tropiko.

Bago!!: Insekto at Alitaptap · Tumingin ng iba pang »

Anay

Mga anay na may pakpak. Ang mga lumilipad na mga anay ay may kakakayahang makipagtalik at gumawa ng bagong kolonya. Bahay ng anay sa lupa. Ang anay (Ingles: termite) ay mga insektong eusosyal na inuuri sa taksonomikong ranggo ng impraorden na Isoptera o sa alternatibo bilang epipamilyang Termitoidae sa loob ng orden na Blattodea kasama ng mga ipis.

Bago!!: Insekto at Anay · Tumingin ng iba pang »

Arthropoda

Ang Arthropoda ay isang phylum sa kahariang Animalia.

Bago!!: Insekto at Arthropoda · Tumingin ng iba pang »

Bubuyog

Ang bubuyogEnglish, Leo James.

Bago!!: Insekto at Bubuyog · Tumingin ng iba pang »

Carl Linnaeus

Si Carl Linnaeus o Carolus Linnaeus sa Latin, kilala din sa kanyang maharlikang pangalan na, (Ipinangak noong 23 Mayo 1707 at namatay noong 10 Enero 1778), ay isang Swekong botaniko, doktor at soologoStafleu, F.A. (1976-1998) Taxonomic Literature ikalawang edisyon.

Bago!!: Insekto at Carl Linnaeus · Tumingin ng iba pang »

Chelicerata

Ang subphylum na Chelicerata ay bumubuo sa isa sa mga pangunahing subdibisyon ng philum Arthropoda.

Bago!!: Insekto at Chelicerata · Tumingin ng iba pang »

Crustacea

Ang Subphylum Crustacea (tinatawag ang mga kasapi nito na crustacean o krustaseo) ay bumubuo ng isang napakalaking pangkat ng mga artropod, na kinabibilangan ng hayop na alimango, alimasag, talangka, dakumo, katang, ulang, hipon (Caridea), kril at mga barnakulo (taliptip).

Bago!!: Insekto at Crustacea · Tumingin ng iba pang »

Deboniyano

Ang Deboniyano (Ingles: Devonian) ay isang panahong heolohiko na sumasakop mula.

Bago!!: Insekto at Deboniyano · Tumingin ng iba pang »

Dermaptera

Ang mga earwig ay bumubuo sa order ng insekto na Dermaptera.

Bago!!: Insekto at Dermaptera · Tumingin ng iba pang »

Diptera

Ang mga langaw (Ingles: fly) ay mga insekto ng order na Diptera, ang pangalan ay nagmula sa Griyego δι- di- "dalawang", at πτερόν pteron "mga pakpak".

Bago!!: Insekto at Diptera · Tumingin ng iba pang »

Drosophila melanogaster

Ang Drosophila melanogaster ay isang uri ng lumipad sa pamilya Drosophilidae.

Bago!!: Insekto at Drosophila melanogaster · Tumingin ng iba pang »

Ebolusyon

Ang Kasunlaran o ebolusyon ay ang pagbabago sa mga namamanang katangian ng mga populasyon ng organismo sa loob ng mga sunod-sunod na henerasyon sa paglipas ng mahabang panahon.

Bago!!: Insekto at Ebolusyon · Tumingin ng iba pang »

Gamugamo

Ang gamugamo na mas kilalang mariposa (Espanyol ng paruparo).

Bago!!: Insekto at Gamugamo · Tumingin ng iba pang »

Hayop

Ang mga hayop o metazoa (Ingles: animal English, Leo James. Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971-91055-0-X) ay isang pangunahing grupo ng mga organismo sa buong mundo.

Bago!!: Insekto at Hayop · Tumingin ng iba pang »

Hemiptera

Ang Hemiptera o totoong mga kulisap ay isang orden ng mga insekto na binubuo ng mga 50,000 hanggang 80,000 espesye ng mga grupo tulad ng mga cicada (kuliglig), aphid, planthopper, leafhopper, at mga kulisap ng kalasag.

Bago!!: Insekto at Hemiptera · Tumingin ng iba pang »

Hexapoda

Ang subfylum Hexapoda (mula sa Griyego para sa anim na paa) ang bumubuo sa pinakamalaking bilang ng mga uri ng mga arthropod at kabilang ang mga insekto pati na rin ang tatlong mas maliit na grupo ng walang pakpak na mga arthropod: Collembola, Protura, at Diplura (lahat ng ito ay itinuturing na mga insekto).

Bago!!: Insekto at Hexapoda · Tumingin ng iba pang »

Hurasiko

Ang Hurasiko (Ingles: Jurassic) ay isang panahong heolohiko na sumasklaw mula.

Bago!!: Insekto at Hurasiko · Tumingin ng iba pang »

Hymenoptera

Ang Hymenoptera ay isang uri ng kulisap.

Bago!!: Insekto at Hymenoptera · Tumingin ng iba pang »

Imbertebrado

Ang salitang imbertebrado (invertebrate; invertebrata) o hindi nagugulugudan, na naglalarawan sa mga hayop na walang gulugod.

Bago!!: Insekto at Imbertebrado · Tumingin ng iba pang »

Insekto

Ang insekto o kulisap (mula sa Latin insectum) ay mga pancrustacean hexapod na imbertebrado ng klaseng Insecta.

Bago!!: Insekto at Insekto · Tumingin ng iba pang »

Ipis

Ang ipis (Ingles: Cockroach o roach) ay isang insekto na isang parapiletikong pangkat na kabilang sa Blattodea na naglalaman ng lahat ngmga kasapi ng pangkat maliban sa mga anay. Ang 30 espesye ng ipis sa loob ng 4,000 espesys ay nauugnay sa mga tirahan ng mga tao. Ang ilang espesye ng ipis ay peste. Ang mga ipis ay unang lumitaw noong panahong Karbonipero mga 300 milyong taong nakakalipas. Ang mga sinaunang ipis ay walang lamang loob na ovipositor na makikita sa mga modernong ipis. Sila ay ang mga pinakaprimitibong insektong Neopteran. Sila ay nabubuhay sa iba't ibang klima mula sa malamig na Arktiko hanggang sa init na tropiko. Salungat sa karaniwang paniniwala, ang ekstinkt na mga kamag-anak na ipis (Blattoptera) at mga rochoid gaya ng Karboniperong Acrchimylacris at Apthoroblattina ay hindi kasing laki ng pinakamalaking modernong espesye ng ipis. Kategorya:Blattodea.

Bago!!: Insekto at Ipis · Tumingin ng iba pang »

Isdang pilak

Ang isdang pilak (Ingles: silverfish) ay maaaring tumukoy sa.

Bago!!: Insekto at Isdang pilak · Tumingin ng iba pang »

Karbonipero

Ang Karbonipero (Ingles: Carboniferous) ay isang panahong heolohiko na sumasakop mula. Ang pangalang Carboniferous na nangangahulugang nagdadala ng coal ay inimbento ng mga heologong sina William Conybeare at William Phillips noong 1822.

Bago!!: Insekto at Karbonipero · Tumingin ng iba pang »

Kaurian

Ang kaurian ay maaaring tumukoy sa.

Bago!!: Insekto at Kaurian · Tumingin ng iba pang »

Kuto

Ang kuto, kuyumad, kayumad o hanip (Ingles: head lice o head louse) ay isang uri ng maliit at walang pakpak na kulisap na salot sa katawan ng tao.

Bago!!: Insekto at Kuto · Tumingin ng iba pang »

Lamok

Ang lamok (Ingles: mosquito) ay isang espesye ng insekto ng maliliit na Diptera sa loob ng Culicidae.

Bago!!: Insekto at Lamok · Tumingin ng iba pang »

Langgam

Isang kolonya ng mga langgam sa mga dahon. Ang mga langgam o guyamEnglish, Leo James, Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971-91055-0-X ay mga eusocial na insekto ng pamilyang Formicidae at, kasama ng mga magkakaugnay na putakti at bubuyog, ay nabibilang sa orden na Hymenoptera.

Bago!!: Insekto at Langgam · Tumingin ng iba pang »

Malacostraca

Ang Malacostraca ay ang pinakamalaking sa anim na klase ng mga crustacean, na naglalaman ng mga 40,000 na nabubuhay na species, na hinati sa 16 na order.

Bago!!: Insekto at Malacostraca · Tumingin ng iba pang »

Mandadangkal

Ang mandadangkal, mandarangkal, sasamba, o samba-samba (Ingles: mantis, praying mantis), pahina 1203.

Bago!!: Insekto at Mandadangkal · Tumingin ng iba pang »

Mundo

right Sa pinakapangkahalatang kahulugan, tumutukoy ang "mundo" (sa Kastila at Portuges: mundo, sa Aleman: Welt, sa Ingles: world, sa Italyano: mondo) sa kabuuan ng mga entidad, sa buong realidad o sa lahat na mayroon.

Bago!!: Insekto at Mundo · Tumingin ng iba pang »

Myriapoda

Ang Myriapoda ay isang subpilum ng mga artropod na naglalaman ng mga millipede, centipede, at iba pa.

Bago!!: Insekto at Myriapoda · Tumingin ng iba pang »

Neuroptera

Ang insektong order ng Neuroptera, o mga kulisap na may pukyutan, kasama ang mga lacewings, mantidflies, antlions, at kanilang mga kamag-anak.

Bago!!: Insekto at Neuroptera · Tumingin ng iba pang »

Onychophora

Ang Onychophora ("kuko sa upang dalhin"), na karaniwang kilala bilang velvet worm o higit na hindi siguradong bilang uod (pagkatapos ng unang inilarawan genus), ay isang phylum ng pinahaba, malambot na katawan, maraming-paa na mga panarthropod.

Bago!!: Insekto at Onychophora · Tumingin ng iba pang »

Orden

Ang orden o order ay maaaring tumukoy sa mga sumusunod.

Bago!!: Insekto at Orden · Tumingin ng iba pang »

Orthoptera

Ang Orthoptera ay isang pagkakasunud-sunod ng mga insekto na binubuo ng mga tipaklong, mga balang at mga kuliglig, kabilang ang malapit na kaugnay na mga insekto tulad ng mga katydid at wetas.

Bago!!: Insekto at Orthoptera · Tumingin ng iba pang »

Pamilya (biyolohiya)

Sa pagpapangkat-pangkat na maka-biyolohiya, ang ankanhay o pamilya (Latin: familia o familiae; Ingles: family o families) ay isang ranggong pang-taksonomiya.

Bago!!: Insekto at Pamilya (biyolohiya) · Tumingin ng iba pang »

Paruparo

Paruparong nakadapo sa isang bulaklak. ''Papilio machaon'' Ang paruparo o paparo English, Leo James, Diksyunaryong Tagalog-Ingles, Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng National Book Store, may 1583 na mga dahon, ISBN 971-91055-0-X (tinatawag din minsang mariposa na mula sa Wikang Kastila) ay isang lumilipad na insekto sa orden na Lepidoptera, at kabilang sa superpamilya Hesperioidea o Papilionoidea.

Bago!!: Insekto at Paruparo · Tumingin ng iba pang »

Permian

Ang Permian (Pérmico) ay isang panahong heolohiko at sistema na sumasaklaw mula.

Bago!!: Insekto at Permian · Tumingin ng iba pang »

Phylum

Sa taksonomiya ng larangan ng biyolohiya, phylum o phyla; Griyego), o ang lapi, o kalapian, ay isang kahanayang ng pagkakapangkat-pangkat na nasa antas sa ilalim ng kaharian at nasa ibabaw ng biyolohiya. Kinuha ang salitang "phylum" mula sa phylai ng wikang Griyego, mga grupo ng mga angkan na naninirahan sa mga lungsod ng isinaunang Gresya; may kakayahan at karapatan sa paghalal ng pinunong-kaangkan ang mga phylai. Sa larangan ng taksonomiya, kinakatawan ng mga phylum ang pinakamalaki at pinakakaraniwang kinikilalang pagbubuklod-buklod ng mga hayop at iba pang mga nilalang na may-buhay, at may tiyak na mga katangiang pang-ebolusyonaryo, bagaman kung minsan maaaring ihanay ang mga mismong phylum sa mga superphyla (katulad ng Ecdysozoa na may walong phylum, kabilang ang mga arthropod at bulating-bilog; at ang Deuterostomia na kabilang ang mga echinoderm, chordate, hemichordate at bulating-pana) (arrow worm). Sa impormal na paraan, maaaring isipin na ang mga phylum isang paglilipon ng mga hayop batay sa isang panlahatang kayarian ng katawan; Tinatawag itong pagpapangkat-pangkat na pang morpolohiya (ayon sa pagkakahawig ng mga anatomiya). Samakatuwid, sa kabila ng tila pagkakaiba ng mga panlabas na mga kaanyuhan ng mga nilalang, inihanay sila sa mga phylum ayon sa kanilang mga panloob na kayarian. Halimbawa, bagaman tila magkahiwalay at magkaiba, kapwa kabilang ang mga gagamba at mga alimango sa mga Arthropoda, samantalang ang mga bulating-lupa at bulating-payat, bagaman magkahugis, ay mula sa dalawang kahanayan. Kabilang ang mga bulating-lupa sa mga Annelida, samantalang ang mga bulating-payat ay mula sa mga Platyhelminthes. Datapwa pinapayagan ng Kodigong Pansandaigdigan ng Pagpapangalang Pang-botaniko ang paggamit ng salitang "phylum ilang panukoy sa mga halaman, higit na mas ginagamit ng mga botanista ang salitang "kahatian". Ang pinakakilalang mga phylum ng hayop ay ang Mollusca, Porifera, Cnidaria, Platyhelminthes, Nematoda, Annelida, Arthropoda, Echinodermata, at Chordata. Sa huli nabibilang mga ang mga tao. Bagaman may 35 - humigit-kumulang - na mga phylum, kabilang sa siyam na nabanggit ang karamihan sa mga sari. Marami sa mga phylum ang nabubuhay sa tubig, at nag-iisa lamang ang wala sa mga karagatan ng mundo: ito ang Onychophora o bulating-pelus (bulating-tersiyupelo). Ang pinakabagong natuklasang sari ay ang Cycliophora, na natuklasan noong 1993; tatlong bagong sari lamang ang natuklasan sa loob ng huling dantaon. Ang pagsabog na Kambriyano ay isang malakihang pamumulaklak ng mga nilalang na may-buhay na naganap sa pagitan, humigit-kumulang, ng 530 at 520 milyong taon na ang nakalipas; noong mga panahong ito mayroon nang mga nilalang na kahawig ng makabagong sari, bagaman hindi naman kabilang sa mga ito; habang ang ilan naman ay parang mga kinatawan na nasa loob ng Ediacaran biota, nananatili itong isang usapin na kung ang lahat ba ng mga sari ay namumuhay na bago man dumating ang pagsabog. Sa loob ng maraming panahon, nagpabagu-bago ang mga gawain ng iba't ibang mga sari. Halimbawa, noong panahong Kambriyano, ang nakalalamang na mga megafauna (megahayop), o malalaking mga hayop, ay ang mga artropoda, ngunit sa ngayon ang mga megahayop ay nalalamangan ng mga vertebrata (kordata) Magpahanggang sa ngayon, ang pinaka-nakalalamang na sari ay ang mga artropoda.

Bago!!: Insekto at Phylum · Tumingin ng iba pang »

Posil

Kusilba ng dinosawrong ''Tarbosaurus''. Ang mga posil (Ingles: fossil), labing-bakas, labimbakas o kusilba ay ang mga nananatili o natinggal na mga labi o bakas ng mga hayop, halaman, at ibang mga organismo mula sa malayong nakaraan.

Bago!!: Insekto at Posil · Tumingin ng iba pang »

Pulgas

Ang pulgas (Ingles: flea) ay mga kulisap na bumubuo sa orden ng Siphonaptera.

Bago!!: Insekto at Pulgas · Tumingin ng iba pang »

Putakti

Ang putakti o wasp ay anumang insektong ng may masikip na balakang ng suborden na is any insect Apocrita ng orden na Hymenoptera na hindi bubuyog o langgam..

Bago!!: Insekto at Putakti · Tumingin ng iba pang »

Sarihay

Sa larangan ng biyolohiya, ang sarihay (species) ay isa sa mga pinakapayak na pangkat sa kahanayang para sa mga nilikhang may-buhay at isang antas ng pagkakapangkat-pangkat.

Bago!!: Insekto at Sarihay · Tumingin ng iba pang »

Surot

Ang surot (Ingles: bedbug o bed bug) ay isang espesye ng mga kulisap na namamahay sa mga kama at kuwarto na sumisip ng dugo ng mga tao.

Bago!!: Insekto at Surot · Tumingin ng iba pang »

Tardigrada

right Ang mga tardigrado, karaniwang nakikilala bilang mga osong pantubig o biik na panlumot (mga tardigrade.

Bago!!: Insekto at Tardigrada · Tumingin ng iba pang »

Tipaklong

Ang mga tipaklong (Ingles: grasshopper, locust) ay mga kulisap na kumakain ng mga halaman o bahagi ng halaman na nasa subordeng Caelifera sa orden ng mga Orthoptera.

Bago!!: Insekto at Tipaklong · Tumingin ng iba pang »

Triasiko

Ang Triassic ay isang panahong heolohiko na sumasaklaw mula.

Bago!!: Insekto at Triasiko · Tumingin ng iba pang »

Tutubi

Ang tutubi o alitonton ay isang uri ng kulisap.

Bago!!: Insekto at Tutubi · Tumingin ng iba pang »

Uwang

Ang uwang o uang (Ingles: horned beetle, weevil, coconut beetle, Tagalog-Dictionary.com) ay isang uri ng kulisap na salot sa mga puno ng palma tulad ng niyog.

Bago!!: Insekto at Uwang · Tumingin ng iba pang »

Nagre-redirect dito:

Insect, Insecta, Kulisap.

OutgoingPapasok
Hey! Kami ay sa Facebook ngayon! »