Logo
Unyonpedia
Communication
Kunin ito sa Google Play
Bago! I-download ang Unyonpedia sa iyong Android ™!
I-download ang
Mas mabilis kaysa sa browser!
 

Borneo

Index Borneo

Borneo (kaliwa) at Sulawesi. Ang Borneo (pinaghahatiang pampolitika ng Indonesia, Malaysia at Brunei) ang ikatlong pinakamalaking pulo sa daigdig.

14 relasyon: Brunei, Dagat Celebes, Dagat Sulu, Dagat Timog Tsina, Daigdig, El Niño, Indonesia, Kapuluang Malay, Malaysia, Pilipinas, Sulawesi, Sumatra, Tangway ng Malaya, Timog-silangang Asya.

Brunei

Ang Brunei (bigkas: /bru•náy/), opisyal na tawag Nation of Brunei, the Abode of Peace (lit. "Bansa ng Brunei, Tahanan ng Kapayapaan") (Negara Brunei Darussalam, Jawi ay isang soberanong estado na matatagpuan sa hilagang baybayin ng isla ng Borneo sa Timog-silangang Asya. Bukod sa baybayin nito sa Timog Dagat Tsina, ang bansa ay ganap na napapalibutan ng estado ng Sarawak, Malaysia. Ito ay pinaghiwalay sa dalawang bahagi ng distrito ng Limbang, Sarawak. Ang Brunei lamang ang soberanong estado ng ganap na matatagpuan sa isla ng Borneo; ang natitirang bahagi ng teritoryo ng isla ay nahahati sa mga bansa ng Malaysia at Indonesia. Ang populasyon ng Brunei ay 408,786 noong Hulyo 2012. Sa tugatog ng Imperyong Brunei, si Sultan Bolkiah (naghari 1485-1528) ay di-umano'y nagkaroon ng kontrol sa karamihan ng rehiyon ng Borneo, kabilang ang sa Sarawak at Sabah, pati na rin ang kapuluan ng Sulu sa hilagang-silangan dulo ng Borneo, Seludong (Maynila sa mordernong pahahon), at ang mga isla sa dulong hilaga-kanluran ng Borneo. Ang estado ay binisita ng  ng Espanya noong 1521 at lumaban kontra Espanya noong 1578 sa Digmaang Castille. Noong ika-19 na siglo, ang Bruneian Empire ay nagsimulang nanghina. Ibinigay (ceded) ng sultanato ang Sarawak (Kuching) kay  at ininalagaya siya bilang, at ibinigay ang Sabah sa British na . Noong 1888, ang Brunei ay naging isang British protectorate at nabigyan ng isang residenteng Briton bilang tagapangasiwa ng kolonya (colonial manager) noong 1906. Pagkatapos ng pananakop ng Hapones noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, noong 1959 isinulat ang isang bagong saligang-batas. Noong 1962, isang maliit na armadong paghihimagsik laban sa monarkiya ay natapos sa tulong ng mga British. Nakamit ng Brunei ang kasarinlan nito mula sa United Kingdom noong 1 Enero 1984. Ang paglago ng ekonomiyang noong dekada 1990 at 2000, kasama ng pagtaas ng GDP ng 56% mula 1999 hanggang 2008, ang dahilan upang ang Brunei ay maging isang industriyalisadong bansa. Ito yumaman sa malawak na petrolyo at natural gas fields. Ang Brunei ang may pangalawang-pinakamataas na Human Development Index sa mga bansa ng Timog-silangang Asya, pagkatapos ng Singapore, at nauuri bilang isang "developed country". Ayon sa International Monetary Fund (IMF), ang Brunei ay may ranggo ikalima sa mundo ayon sa gross domestic product per capita sa purchasing power parity. Tinataya ng IMF, noong 2011, na ang Brunei ang isa sa dalawang bansa (Libya ang isa pa) na may pampublikong utang na 0% ng pambansang GDP. Niranggo ng Forbes ang Brunei bilang ikalimang-pinakamayamang bansa sa 182 bansa, batay sa petrolyo at natural gas fields nito.

Bago!!: Borneo at Brunei · Tumingin ng iba pang »

Dagat Celebes

Dagat Celebes Ang Dagat Celebes o Dagat Sulawesi sa kanluran ng Dagat Pasipiko ay ginigilid sa hilaga ng Kapuluang Sulu, Dagat Sulu at Mindanao ng Pilipinas, sa silangan ng mga ulo ng Sangihe, sa timog ng Sulawesi, at sa kanluran ng Kalimantan sa Indonesia.

Bago!!: Borneo at Dagat Celebes · Tumingin ng iba pang »

Dagat Sulu

Isang larawan ng NASA na nagpapakita ng mga loobang alon na nabubuo sa Dagat Sulu Ang Dagat Sulu ay isang malaking dagat sa timog-kanlurang bahagi ng Pilipinas.

Bago!!: Borneo at Dagat Sulu · Tumingin ng iba pang »

Dagat Timog Tsina

Ang Dagat Timog Tsina (South China Sea) ay isang marhinal na dagat na bahagi ng Karagatang Pasipiko.

Bago!!: Borneo at Dagat Timog Tsina · Tumingin ng iba pang »

Daigdig

''Ang Holeng Bughaw'', isang sikát na larawan ng Daigdig na kinuhanan ng Apollo 17 Ang Daigdíg (sagisag: 🜨; eng: Earth), o ang Lupà o ang Tiyera ay ang ikatlong planeta mula sa Araw, ang pinakamasukal na planeta sa Sistemang Solar, ang pinakamalaki sa apat na planetang terestriyal ng Sistemang Solar, at ang kaisa-isang planeta kung saan maaaring tumirá ang mga buháy na organismo.

Bago!!: Borneo at Daigdig · Tumingin ng iba pang »

El Niño

Isang kuhang larawan ng El Niño magmula sa kalawakan. Ang Oskilasyong Pantimog ng El Niño/La Niña (Ingles: El Niño/La Niña-Southern Oscillation o ENSO kapag pinaiksi) ay isang katawagang naglalarawan sa isang likas na kaganapang nangyayari sa Karagatang Pasipiko.

Bago!!: Borneo at El Niño · Tumingin ng iba pang »

Indonesia

Ang Indonesia (pagbigkas: in•do•nis•ya), opisyal na pangalan Republika ng Indonesia (Republik Indonesia), ay isang bansa sa Timog-silangang Asya.

Bago!!: Borneo at Indonesia · Tumingin ng iba pang »

Kapuluang Malay

Ang Kapuluang Malay (Indones/Malasyo: Kepulauan Melayu) ay ang kapuluan sa gitna ng Indotsina at Australia.

Bago!!: Borneo at Kapuluang Malay · Tumingin ng iba pang »

Malaysia

Ang Malaysia /ma·ley·sya/ (Malay: Malaysia, o) ay isang bansang binubuo ng labintatlong mga estado at tatlong teritoryong federal sa Timog Silangang Asya na may kabuuang sukat ng lupa na 330 803 kilometro kuwadrado.

Bago!!: Borneo at Malaysia · Tumingin ng iba pang »

Pilipinas

Ang Pilipinas (The Philippines), opisyal na Republika ng Pilipinas, ay isang malayang estado at kapuluang bansa sa Timog-Silangang Asya na nasa kanlurang bahagi ng Karagatang Pasipiko.

Bago!!: Borneo at Pilipinas · Tumingin ng iba pang »

Sulawesi

Ipininta ng pula ang Sulawesi Ang Sulawesi (dating kilala bilang Celebes) ay isang isla ng bansang Indonesia.

Bago!!: Borneo at Sulawesi · Tumingin ng iba pang »

Sumatra

Ang Sumatra (binabaybay ding Sumatera) ay isang pulo sa kanlurang Indonesia, pinakakanluran sa Mga Pulo ng Sunda.

Bago!!: Borneo at Sumatra · Tumingin ng iba pang »

Tangway ng Malaya

Locator map Ang Tangway ng Malaya (Malay: Semenanjung Tanah Melayu) ay isang malaking tangway (peninsula) sa Timog-silangang Asya.

Bago!!: Borneo at Tangway ng Malaya · Tumingin ng iba pang »

Timog-silangang Asya

Ang Timog-silangang Asya ay isang subrehiyon ng kontinenteng Asya, na binubuo ng mga bansang heograpikal nasa timog ng Tsina, silangan ng Indiya, kanluran ng Bagong Guinea at hilaga ng Australya.

Bago!!: Borneo at Timog-silangang Asya · Tumingin ng iba pang »

Nagre-redirect dito:

Kota Kinabalu.

OutgoingPapasok
Hey! Kami ay sa Facebook ngayon! »